Kochaj rodzinę, ale...

Kochaj swoją rodzinę, ale nie za krytykę prezentacji i wystąpień publicznych.

Większość trenerów prezentacji i wystąpień publicznych (ja też) nieustannie zachęca swoich klientów do ćwiczeń nie przed lustrem, ale przed prawdziwą publicznością. Warto poprosić ludzi o ocenę – zapytać co zapamiętali, co im się spodobało, a co nie przypadło do gustu.

Prawie każdy się do tego nadaje. Prawie.

Od serca odradzam trening przed członkami rodziny, bo łączą was zbyt silne więzi. Emocje i osobiste relacje utrudniają obiektywną ocenę wystąpienia.

Jeżeli Kowalski z działu sprzedaży (bardzo bystry kolega) po wysłuchaniu próbnej prezentacji powie, że wprowadzenie jest za długie i podsumowanie niezbyt jasne, prawdopodobnie pomyślisz, że tak właśnie jest. Kiedy coś takiego usłyszysz od małżonki lub małżonka, raczej pomyślisz: "Naprawdę? Mądrala! Twoje bzdurne wskazówki jak dojechać do nowego supermarketu kosztowały nas w sobotę pół godziny kluczenia i stania w korkach w nieznośnym upale!"

Quiz: Boisz się prezentacji i wystąpień publicznych?

Boisz się prezentacji i wystąpień publicznych?

Ja też kiedyś nie znałem prawdziwej odpowiedzi na to "straszne" pytanie.

Odpowiedz szczerze na 20 pytań naszego quizu.

1. Dostaję gęsiej skórki na samą myśl o prezentacji lub wystąpieniu publicznym.

TAK ___ / NIE ___

2. Nie mogę zasnąć przed prezentacją lub wystąpieniem publicznym.

TAK ___ / NIE ___

3. Często próbuję wymigać się w ostatniej chwili od prezentacji lub wystąpienia publicznego.

TAK ___ / NIE ___

Dwa rodzaje pasji: głośna i cicha

Prezentacja bez pasji jest jak żaglówka bez wiatru – pasja zwiększa siłę i skuteczność prezentacji.

Dlaczego?

1. Pasja dodaje energii w trakcie przygotowań do prezentacji i jej przedstawiania, szczególnie kiedy wystąpienie trzeba powtarzać kilka razy w krótkim czasie przed wymagającą publicznością.

2. Pasja i zaangażowanie – dzięki widocznym emocjom – dodają słowom wiarygodności i zwiększają siłę perswazji.

3. Pasja mówcy udziela się widowni – entuzjazm słuchaczy może też przenieść się na mówcę.

Dwie pasje

Klientka poprosiła mnie o pomoc w tworzeniu bardziej emocjonalnych biznesowych prezentacji. "Chcę dodać szczyptę więcej pasji" – powiedziała.

Po rozmowie i obejrzeniu nagrań video z jej wystąpień uznałem, że w jej prezentacjach pasji jest jak w sam raz. Skąd poczucie niedosytu? Moim zdaniem, myliła dwa rodzaje pasji: głośną i cichą.

Są dwa sposoby dzielenia się pasją i emocjami – obydwa dobre. W praktyce najczęściej mamy do czynienia z kombinacjami obydwu sposobów.

Prawdziwi eksperci zabierają głos

Być może nie przepadasz za wystąpieniami publicznymi. Może nawet - jak większość ludzi - ich nienawidzisz. Kto lubi kwaśne winogrona?

Ale jeśli zależy Ci na budowaniu reputacji eksperta w swojej dziedzinie, musisz liczyć się z tym, że wcześniej czy później, przyjdzie Ci wygłosić referat lub przedstawić prezentację na sympozjum naukowym, konferencji branżowej, zebraniu w firmie lub spotkaniu z radnymi w ratuszu.

To nie zawsze jest prawda, ale publiczność wierzy, że osoba, która zostaje zaproszona, by zabrać publicznie głos, na pewno jest ekspertem w swej specjalności. Oczywiście, wiedza ekspercka jest poniekąd rzeczą względną – w grupie ślepców jednooki jest prorokiem.

Reputacja słowa mówionego

Reputacji eksperta nie zdobywa się tylko na sympozjach i konferencjach, ale na pewno jest to ważny element budowania zawodowej pozycji. Tak jak napastnik piłkarski oceniany jest według liczby zdobytych bramek i bramkarz rozliczany z udanych robinsonad, tak ekspert wyrabia sobie markę dzięki publikacjom w fachowych wydawnictwach, pozytywnym recenzjom, poczytnym książkom, osiągnięciom finansowym i... tak, tak... umiejętności mówienia.

Nie możesz uważać się za liczącego się eksperta w sprawie zadłużenia Trzeciego Świata, efektu cieplarnianego lub uprawy winorośli, jeżeli nie wypowiadasz się z powodzeniem na te tematy, tak jak piłkarz nie zdobędzie podziwu i szacunku jeśli nikt nie zobaczy go w brawurowej akcji.

Zasada jest prosta: im wyższe masz notowania jako ekspert, tym częściej będziesz proszony o zabranie głosu. Im częściej będziesz się publicznie wypowiadał, tym mocniejsza będzie Twoja reputacja eksperta. Tak to działa.

Im więcej prezentacji, tym krótsze przygotowanie

Jedną z prawidłowości, jaką zauważyłem u klientów moich szkoleń jest to, że im częściej zabierają publicznie głos, tym mniej czasu potrzebują na przygotowanie się do wystąpienia.

Jeżeli nie masz wielu okazji do prezentacji, każde wystąpienie publiczne jest ogromnym wyzwaniem. Najpierw musisz przemyśleć treść i formę wystąpienia – potem martwisz się o materiały wizualne, stresujesz przed wejściem na scenę i marzysz o jak najszybszym z niej zejściu. Dodajmy jeszcze kilka nieprzespanych nocy.

Okazjonalny mówca poświęca przygotowaniu wystąpienia dziesiątki godzin, z których lwia część to rozmyślania, wahania i odwlekanie decyzji.

Klienci, którzy często występują publicznie, stosują bardziej pragmatyczne podejście. Aktywnie szukają sposobności do wystąpienia, nawet jeśli towarzyszy temu minimalna korzyść. Nie przeszkadza im na przykład, że jest to "tylko" wręczenie nagród na osiedlowej wystawie psów.

Jesteś dzisiaj lepszym mówcą niż 30 lat temu?

Kolega zaprosił mnie na konferencję branżową w Paryżu. "Przyjedź, zobacz, oceń" – zachęcał.

W czasie dwudniowej konferencji obejrzałem kilkanaście bardzo różnych prezentacji. Nie wszystkie były dynamiczne, ciekawe, ze znakomitym kontaktem z publicznością. Wystąpienie kolegi było wyśmienite – krótkie, rzeczowe, ze znakomitymi przykładami i rewelacyjną sesją pytań i odpowiedzi.

Niestety, większość mówców była śmiertelnie nuda – jeden za drugim wchodzili na podium i odczytywali monotonnie tekst z kartki. Jedna osoba trzy razy rozpoczynała wystąpienie z powodu awarii laptopa. Inny mówca rozpłakał się kiedy kartki rozsypały mu się na podłodze. Jeszcze inny miał kłopoty z mikrofonem bezprzewodowym; publiczność na końcu sali źle go słyszała.

Premia za odwagę

Na pierwszy rzut oka była to kolejna konferencja, na której kilkunastu szefów firm w średnim wieku opowiadało o swoich firmach. Poziom wystąpień nie odbiegał standardem od tego, co codziennie dzieje się na innych konferencjach, sympozjach i seminariach na całym świecie.

Po pierwsze cel, czyli czego oczekujesz od swojej prezentacji?

Napisałeś tekst wystąpienia publicznego, przećwiczyłeś i wygłosiłeś. Jesteś zadowolony? Osiągnąłeś co chciałeś?

Jeśli czujesz się zawiedziony, prawdopodobnie coś się nie udało.

Jakie miałeś oczekiwania? Miałeś plan minimum lub maksimum? Jakiś plan awaryjny?

Bez oczekiwań trudno stworzyć udaną prezentację. Oczekiwania muszą być określone na początku pracy, nie w trakcie czy pod koniec.

Prosto do celu

Kiedy przystępujemy do budowy domu – mimo że projektowanie pokojów i aranżacja wnętrz może wydawać się ciekawszym zajęciem – najpierw musimy wylać fundamenty. Nikt ich na koniec nie będzie oglądać, ale bez nich dom nie powstanie.

Tak samo jest z prezentacją i wystąpieniem publicznym. Zanim przystąpimy do pisania, trzeba zrobić kilka rzeczy.

21 głośnych cytatów o wystąpieniach publicznych

Oto 21 moich ulubionych cytatów o wystąpieniach publicznych:

1. Człowiek, który chce dyrygować orkiestrą musi odwrócić się od tłumu. – Max Lucado

2. Wszyscy wielcy mówcy byli najpierw złymi mówcami. – Ralph Waldo Emerson

3. Najlepszym sposobem opanowania tremy jest uświadomienie sobie o czym mówisz. – Michael H. Mescon

4. Mowa jest źródłem nieporozumień. – Antoine de Saint-Exupéry

5. Wiele słów to wiele możliwości nieporozumień. – William James

6. Zwracaj uwagę na sens, a głos już sam to wypowie. – Lewis Carroll

7. Różnica miedzy tym, co się mówi, a tym, co się myśli, jest duża. Należy więc ją znaleźć. – Friedrich Ebeling